پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در حالی در آستانه آغاز به کار است که بخش قابل‌توجهی از نگاه‌های ناظران داخلی و بین‌المللی به آن، رویکردهای کلی و جهت‌گیری‌های آن است. به طور کلی شرایط خاص سیاسی کشور در چند سال اخیر، فضایی را فراهم آورد که بر اهمیت مجلس خبرگان دوره پنجم به مراتب افزود و جو رقابتی این انتخابات که در نوع خود بی‌سابقه بود این اهمیت را دوچندان کرد.

هرچند جریان‌های گوناگون سیاسی در انتخابات اسفند‌ماه گذشته با توان هرچه تمام‌تر حضور یافتند و برخی پیش‌بینی می‌کردند فضای رقابتی پیش از انتخابات به دوره پساانتخاباتی نیز کشیده شده و شاهد خبرگانی سیاسی و فراکسیونی باشیم، با این حال نتایج انتخابات اسفند‌ماه نشان داد که خبرگان پنجم همچنان با جوی انقلابی و حتی در سطحی بالاتر از مجلس خبرگان چهارم از لحاظ رویکرد ارزشی و انقلابی است و آرزوی بدخواهان برای کشاندن چالش‌ها و رقابت‌های سیاسی و قدرتمندانه بر این مجلس، فعلاً ناکام مانده است.

اکنون که در آستانه برپایی دوره جدید این مجلس در ترازی انقلابی هستیم به نظر می‌رسد اگر مجلس خبرگان دوره پنجم بخواهد مطابق آنچه ملت ایران از آن انتظار دارند به رسالت انقلابی خویش عمل کند بایستی رویکردها، جهت‌گیری‌ها و کارویژه‌های خاصی را در دستور کار خود قرار دهد که در ادامه تلاش خواهد شد به برخی از مهم‌ترین این سرفصل‌ها اشاره شود:

1- بارزترین ویژگی‌ یک جمع که نشانگر برآیند کلی آن مجموعه است، «سران و مدیران» آن جمع است و در مجلس خبرگان نیز «هیئت رئیسه» اعم از رئیس، نواب و کارپردازان و منشی‌ها، جلوه‌گر جهت‌گیری عمومی این مجلس است. ترکیب انقلابی و اصولگرایانه این مجلس در دوره‌ جدید، لازم است با «هیئت رئیسه‌ای در تراز انقلاب اسلامی» تکمیل شود. هرچند در میانه دوره چهارم برخی جریان‌های سیاسی به دنبال تصاحب این هیئت ‌رئیسه بودند، اما با درایت حضرات آیات مهدوی‌کنی و یزدی، شخصیت‌های انقلابی بر صدر این مجلس تکیه زدند. اکنون نیز به طور خاص انتظار می‌رود که یک شخصیت انقلابی و مورد اعتماد امام و رهبری بر کرسی هدایت جلسات این مجلس جلوس کند و به نظر می‌رسد اکنون در صدر اولویت‌های خبرگان پنجم توجه به این امر حیاتی و مهم است.

2- دیگر انتظاری که از خبرگان پنجم می‌رود، حفظ جهت‌گیری‌ها و رویکرد مبتنی بر گفتمان انقلاب اسلامی تا پایان عمر این مجلس است. به عبارت دیگر «انقلابی ماندن»، به مراتب مهم‌تر از «انقلابی بودن» است. روشن است برخی جریانات قدرت‌طلب که به دنبال سیاسی کردن فضای انتخابات خبرگان و تصاحب کرسی‌های بیشتر بوده‌اند و البته موفقیت چندانی کسب نکردند، ناامید نشده و می‌کوشند در ادامه کار و با شکل‌دهی فراکسیون‌ها یا نفوذ در هیئت رئیسه، جهت‌گیری‌های این مجلس را دستخوش رقابت‌های قدرتمندانه‌ای کنند که به هیچ روی در شأن روحانیت شیعه و علمای اعلام نیست. از این‌رو به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی مجلس خبرگان پنجم، انتخاب بین دوگانه «انقلابی بودن» یا «سیاست زده شدن» خواهد بود. اکنون ترکیب اکثریتی این مجلس نشان می‌دهد در این دوگانه فعلاً گزینه انقلابی بودن، تفوق دارد، اما ناگفته پیداست که در صورت عدم هوشیاری دلسوزان باید نگران افتادن در ورطه تلخ سیاست‌بازی بود.

3- یکی از مهم‌ترین راهبردهای نظام سلطه برای براندازی نظام اسلامی، از طریق حاشیه‌سازی، مشغول‌‌سازی و تشدید شکاف‌های سیاسی – اجتماعی است که در این میان چشم طمع دشمنان به نهادهای گوناگون حاکمیتی دوخته شده است. مجلس خبرگان با توجه به جایگاه مهم و راهبردی آن نیز از چشم طمع دشمن دور نماند و سلطه‌گران می‌کوشند با نفوذ در این مجلس و تأثیرگذاری بر آن گسستی درون حاکمیت جمهوری اسلامی ‌ایجاد و تعمیق نمایند. این سناریو با اسم رمز «عمل مجلس خبرگان به وظایف نظارتی خود» دنبال می‌شود و حتی پیش از انتخابات نیز تلاش می‌شد با همین رویکرد، ترکیب مجلس خبرگان را به سیاست‌بازی بکشانند. اکنون که جریانات قدرت‌طلب به چنین آرزویی دست نیافتند، به نیابت از سلطه‌گران همین سناریو را در آینده دنبال خواهند کرد. حال به نظر می‌رسد یکی از بایسته‌های مدنظر مجلس خبرگان جدید باید مراقبت و هوشیاری در مقابل این سناریوی توطئه‌آمیز باشد.

4- یکی از اصلی‌ترین مأموریت‌های مجلس خبرگان از ابتدای کار تاکنون پاسداری از ایده کلان نظام اسلامی و نظریه مترقی ولایت فقیه بوده و هست و تاکنون نیز ادوار گوناگون این مجلس تلاش کرده‌اند به سهم خود در راستای این رسالت مهم نقش‌آفرینی کنند. اکنون در دوره جدید نیز با توجه به تداوم جو انقلابی در ترکیب مجلس آتی، این انتظار می‌رود در عمق‌بخشی به این ایده مترقی و نیز تسری آن در سطح خارج از مرزهای جغرافیایی ایران اسلامی تلاش بیشتری انجام پذیرد و در این میان مجلس خبرگان و مجموعه‌های پیرامونی آن در این مسیر، بیش از پیش تلاش کنند.

 

همین مطلب: