امنیت خریدنی نیست

در پـــی تهاجــم اخیــر رژیم‌صهیونیستی به قطر، نخست‌وزیر این کشور، با صراحت به ناتوانی سامانه‌های پدافند هوایی در شناسایی و رهگیری هواپیما‌ها و پرتابه‌های مهاجم اعتراف کرد. این شکست امنیتی، پرسش‌های بنیادینی را درباره کارایی سرمایه‌گذاری کلان دفاعی قطر و وابستگی امنیتی آن به قدرت‌های خارجی مطرح می‌کند؛ موضوعی که در مورد تعداد دیگری از کشور‌های جنوب خلیج‌فارس نیز صدق می‌کند. بر اساس گزارش‌های معتبر مراکزی همچون مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) و شورای آتلانتیک، قطر در سال‌های اخیر با انعقاد قرارداد‌هایی به ارزش تقریبی ۵۰میلیارد دلار، یکی از بزرگ‌ترین خریداران تسلیحات پیشرفته در منطقه بوده است. هسته اصلی توان پدافند هوایی این کشور را این تجهیزات تشکیل می‌دهند:

حماسه‌سازانی که در تاریخ ایران جاودانه شدند

در طلوع آگاهی تاریخی یک ملت، چهره‌هایی هستند که نه با مرمر و برنز، که با خون و عشق خود بر صفحه زمان نقش می‌بندند. فرماندهان شهیدی که در جبهه‌های نبرد اخیر علیه تجاوز امریکا و رژیم‌صهیونیستی، جام شهادت را سرکشیدند، نه‌تنها سرداران میدان نبرد که معماران استمرار و اقتدار ایران اسلامی بودند. نگاهی ژرف به سیره این اسوه‌های مجاهدت، دو ویژگی برجسته و شگرف را آشکار می‌سازد که تاروپود حیات آنان را تشکیل می‌دهد

وجوه متمایز این جنگ تمدنی

در جنگ اخیر تحمیلی رژیم صهیونی، همگان دیدند که متجاوز کیست و کدام طرف مدافع است؟ به نظر می‌رسد همین نکته ریشه در تفاوت ماهوی فرهنگ راهبردی و عقبه اجتماعی جنگ و تهاجم در دو جامعه داشت. این بنیان اجتماعی نه‌تنها جهت‌گیری راهبردی کشورها، بلکه رفتار دولت‌ها در قبال منازعات را نیز رقم می‌زند. تفاوت ماهوی جامعه ایران و جامعه صهیونیستی در رویارویی با پدیده جنگ، ریشه در تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و هویت ملی آنها دارد و نیازمند بررسی عمیق است. 

چرا غرب ایران اسلامی را نمی‌فهمد؟

در جنگ ۱۲ روزه اخیر دیدیم که مهاجمان با تکیه بر تصورات کلیشه‌ای و اطلاعات مخدوش، گمان می‌کردند که حمله‌ای محدود می‌تواند ساختار نظام جمهوری اسلامی را از هم بپاشد و به بروز شورش‌های داخلی منجر شود. در عمل اما، نه‌تنها چنین نشد، بلکه واکنش هماهنگ مردم، نیرو‌های مسلح و قوای حاکمیتی، بار دیگر نشان داد که غرب همچنان در درک واقعیات ایران ناتوان است. در چهل‌وهفت سال گذشته، پس از پیروزی انقلاب‌اسلامی ایران، خطا‌های پیاپی محاسباتی قدرت‌های غربی، به‌ویژه ایالات‌متحده امریکا، کشور‌های اروپای غربی و رژیم‌صهیونیستی، به الگویی تکرارشونده در سیاستگذاری آنان درباره ایران تبدیل شده است. این خطا‌ها تنها نتیجه دریافت‌های نادرست یا تحلیل‌های سطحی نیست، بلکه از نوعی درک ناقص و سطحی از هویت تمدنی، سیاسی و اجتماعی ایران سرچشمه می‌گیرد. 

پیروزی‌های این ۱۲ روز را باید کامل کرد

سرانجام آنچه مدت‌ها بود تلاش می‌کردند ما را از آن بترسانند، رخ داد. دشمن صهیونی به خاک میهن ما تجاوز کرد و البته جمهوری اسلامی ایران در نبردی ۱۲روزه و نابرابر، هیمنه پوشالی ائتلاف امریکایی- صهیونیستی را در هم شکست و نشان داد دوران یکجانبه‌گرایی، تحقیر ملت‌ها و تروریسم دولتی پایان یافته است. دشمنی که با غرور و توهم برتری نظامی، جنگ را آغاز کرد، با خواری و دست‌افشانی برای آتش‌بس، میدان را ترک کرد.  

جنگ‌طلب نبودیم، اما جنگ‌بلدیم

ورود علنی امریکا به تهاجم به ایران، نشان داد که تا چه حد ادعا‌های پیشین کاخ‌سفید درباره پایبندی به دیپلماسی و مذاکره دروغین بوده است. این در حالی است که جمهوری اسلامی از آغاز شکل‌گیری پرونده هسته‌ای، مسیر خود را بر پایه «حکمت، تدبیر و عزتمندی» بنا نهاده و تلاش کرده منطق صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود را برای جهانیان شفاف سازد. 

امریکا هزینه همدستی را خواهد داد

با گذشت چند روز از حمله نظامی رژیم‌صهیونیستی به خاک ایران، تحلیل‌ها و مواضع رسمی پیرامون نقش ایالات‌متحده در این رویداد به یکی از محور‌های اصلی فضای دیپلماتیک و رسانه‌ای تبدیل شده است. گرچه مقام‌های امریکایی، به‌ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، تلاش کرده‌اند نقش مستقیم واشینگتن را در این حمله کمرنگ جلوه دهند، شواهد و داده‌های میدانی و راهبردی چیز دیگری می‌گویند. 

موریانه‌ها و شکست اطلاعاتی در قلب تل‌آویو

انتقال محرمانه‌ترین اسناد امنیتی رژیم صهیونیستی به ایران، تل‌آویو را در بحرانی بی‌سابقه فرو برده است. این عملیات که از طریق نفوذ انسانی انجام شده، دستگاه امنیتی رژیم را با شوکی عمیق مواجه ساخته است. این عملیات، آسیب‌پذیری ساختار‌های امنیتی رژیم را آشکار کرد. دولت راست‌گرای نتانیاهو که پیش‌تر نیز با اعتراضات گسترده مواجه بود، اکنون با چالشی وجودی روبه‌رو شده است. برخی رسانه‌های عبری‌زبان با اشاره به گستردگی نفوذ ایران، از «ورزش ملی همکاری با تهران» سخن می‌گویند. 

شکست جنگ جهانی علیه غزه

از هنگامی‌که رژیم صهیونی برای جبران شکست مفتضحانه در طوفان الاقصی به غزه حمله کرد، ۴۷۰ روز می‌گذرد و اینک بالاخره به ناچار به آتش‌بس تن داد. زمانی که حمله هوایی و سپس زمینی به غزه شروع شد، هدف اسرائیل، نابودی مقاومت اسلامی و به‌ویژه حماس و نیز آزادی اسرای صهیونیست اعلام شد. برای این دو هدف مهم بی‌سابقه‌ترین تهاجم نظامی در تاریخ اشغال فلسطین آغاز شد. 

آینده منطقه و سوریه پسااسد

با سقوط دمشق جنگ داخلی سوریه که نزدیک به ۱۴ سال قدمت داشت، وارد مرحله جدیدی شد. اینک جریان سلفی اِخوانی بر غرب و پایتخت و جریان قومیت‌گرای کردی بر شرق سوریه مسلط شده و رژیم‌صهیونیستی نیز از فرصت استفاده کرده و با ورود مرزی به توافق آتش‌بس ۵۰ ساله خود پایان داد. 

عبرتی که از وینوگراد گرفته نشد

بالاخره همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، رژیم‌صهیونیستی با اعلام آتش‌بس، از مرز‌های لبنان عقب‌نشینی کرد و دو ماه تهاجم بی‌نتیجه متوقف شد. هرچند نتانیاهو مدعی است که آتش‌بس موقت است و تلاش می‌کند پرونده جنگ مختومه نباشد، اما تصریح آموس هوکشتاین، فرستاده ویژه امریکا به لبنان بر دائمی بودن آتش‌بس، نشانگر آن است که امریکایی‌ها تمایلی به ادامه پشتیبانی ماشین جنگی اسرائیل ندارند و به دنبال بستن این پرونده هستند. 

جنگ با فراموشی

از همان روز‌های نخست بعد از طوفان الاقصی که صهیونیست‌ها دیوانه‌وار و عصبی با حمایت مستقیم امریکا و اروپا به غزه یورش بردند تا به خیال خود پرونده حماس و مقاومت را برای همیشه ببندند، زمزمه این سؤال مطرح شد که با توجه به خوی توحش و کشتار رژیم صهیونی، این عملیات به مصلحت بود و در واقع به پیامد‌های بعدی‌اش می‌ارزید؟ این سؤال همچنان مطرح بود و میزان مطرح‌شدنش رابطه مستقیمی با شتاب ماشین کشتار صهیونیست‌ها داشت و اکنون نیز بعد از یک‌سالگی طوفان، کشیده شدن شعله‌های جنگ به لبنان و شهادت سنوار باز هم مطرح می‌شود. 

ما و سرنوشت رژیم‌صهیونیستی

اینک برای بسیاری این سؤال مطرح است که جمهوری اسلامی و محور مقاومت بالاخره در مواجهه نهایی با رژیم صهیونیستی چه خواهد کرد و آیا احتمال دارد با عملیات نظامی گسترده طومار اشغالگران قدس را در هم بپیچد؟

امتداد منازعه در سطح راهبردی

پس از حملات تروریستی اخیر رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان، بار دیگر این سؤال مطرح شد که پاسخ مقاومت و به‌ویژه حزب‌الله به این شرارت‌ها چه خواهد بود و حتی پرسش برخی این بود که چرا مقاومت به عملیاتی دست نمی‌زند که ریشه شرارت خشکانده شود و به‌اصطلاح بازدارندگی ایجاد شود. برای پاسخ به این سؤال باید به یاد آورد که منازعه راهبردی با نظام سلطه مربوط به امروز و حتی امسال نیست و روندی ۴۵ساله دارد و از تعطیلی سفارت صهیونیست‌ها در تهران و اخراج مستشاران امریکایی از ایران شروع و خیلی زود به منطقه کشیده شد. در طول دهه ۶۰ به‌رغم گرفتاری ایران در جنگ تحمیلی حزب بعث، ضرباتی مهم و فراموش‌نشدنی به صهیونیست‌ها و امریکایی‌ها در لبنان وارد شد و پس از پایان دفاع مقدس تمرکز بیشتری بر تضعیف قدرت نظام سلطه در منطقه، به‌ویژه در جهت تحقق آرمان قدس شریف ایجاد شد. در مقابل امریکایی‌ها بعد از ۱۱ سپتامبر از طرح خاورمیانه بزرگ رونمایی کردند که تغییر اساسی ژئوپلیتیک منطقه را دنبال می‌کرد و کلید سلطه بلامنازعه صهیونیست‌ها بر منطقه بود. باوجود لشکرکشی گسترده امریکایی‌ها و ناتو به منطقه و هزینه‌کرد بیش از ۷تریلیون دلار در منطقه در طول دو دهه عملاً نه‌تن‌ها جغرافیای سیاسی منطقه به سود غرب تغییر نکرد، بلکه محور مقاومت عینیتی بیشتر یافت و با نابودی حکومت داعش عملاً نشان داد قدرت شکل‌دهی به ترتیبات امنیتی و سیاسی جدید در منطقه را دارد. 

عقده‌گشایی پساترور

تجربه چند حادثه امنیتی در کشور در پنج سال اخیر نشان می‌دهد تعدادی مشخص از کاربران خاص در شبکه‌های اجتماعی دشمن تروریست را رها کرده و خط تحقیر و تخطئه مدافعان امنیت را در پیش می‌گیرند. در حوادثی، چون شهادت سرداران فخری‌زاده، صیاد خدایی، سیدرضی موسوی و حمله صهیونیست‌ها به کنسولگری ایران در سوریه و نیز حملات تروریستی در نقاط مختلف کشور، درست در زمانی که جامعه در شوک و بهت این حوادث تلخ قرار دارد و هنوز حتی عامل یا چگونگی حادثه روشن نیست، تعدادی از صفحات مجازی مشخص با تمسخر و تخریب نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی کشور، قدرت تروریست‌ها را چندبرابر جلوه داده و در واقع پروژه رعب‌افکنی را تکمیل می‌کنند. آخرین نمونه این رویکرد را همین چند روز پیش و بعد از اعلام خبر شهادت «اسماعیل هنیه» در تهران شاهد بودیم. 

سفیدشویان غرب مشغول کارند

درحالی‌که بسیاری از روشنفکران و دانشگاهیان در کشور‌های مختلف و به‌ویژه غربی با تمام وجود به پشتیبانی از مردم فلسطین و اهالی غزه به میدان آمده‌اند، رفتار برخی فارسی‌زبانان بسیار عجیب است. در خیابان‌ها و دانشگاه‌های اروپا و امریکا معدودی سلطنت‌طلب فارسی‌زبان معمولاً کنار صهیونیست‌ها سعی می‌کنند تجمعی در برابر افراد آزادیخواه حامی فلسطین برگزار کنند تا مثلاً به خیال خود موازنه برقرار شود و کسی نفهمد که دنیا علیه رژیم صهیونیستی شده است. برخی‌شان هم البته در قامت کارشناس یا مردم امریکا (!) جلوی آنتن شبکه‌های فارسی‌زبان ظاهر شده و قربان صدقه پلیس‌های امریکا می‌روند! اما از این‌ها خیلی عجیب‌تر کسانی هستند که در داخل کشورمان سعی می‌کنند برخورد خشن پلیس امریکا با استاد و دانشجو را عادی جلوه دهند و مانع از توجه افکار عمومی شوند. 

راز‌های آن آتش مشرقی و شب ستاره‌باران

حدود ۱۰ روز قبل در سرمقاله روزنامه جوان درباره تنبیه متجاوزان صهیونیست به ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی به قلم این حقیر به نکته‌ای اشاره شد که اکنون معنای دقیق‌تری می‌یابد. در آنجا تأکید شد که «پاسخ جمهوری اسلامی به شرارت‌های رژیم‌صهیونیستی قطعی است، اما کیفیت این "سیلی" را باید در چارچوب راهبرد کلان جمهوری اسلامی ایران جست‌وجو کرد. در سطح راهبردی نوار پیروزی‌های مقاومت همچنان استمرار یافته، پس زمین بازی موفق برای ما در سطح راهبردی تعریف می‌شود. حریف می‌خواهد ما از زمین موفق خود یعنی راهبرد تنازل کرده و به بازی در زمین او یعنی "تاکتیک" تن در دهیم. البته توان تاکتیکی ما نیز قابل‌اتکاست، درعین‌حال هوشمندی نظام ایجاب می‌کند که نقطه قوت‌ها حفظ شود. در نتیجه بازی مطلوب حفظ زمین راهبردی در عین استمرار سیاست ابهام است».

‌در نهایت اشاره شد که دشمن «ضربه تاکتیکی هم خواهد خورد، اما جابه‌جایی زمین بازی رخ نخواهد داد».

تاریخ فشرده استعمار در جنگ غزه

تعداد شهدای فلسطینی در غزه، خصوصاً کودکان، همچنان در حال افزایش است و سکوت مجامع تحت نفوذ غرب و همراهی سران دولت‌های اروپایی و امریکا با صهیونیست‌ها این سؤال را در اذهان متبادر می‌کند که حد یقف جنایت رژیم صهیونیستی کجاست و در واقع، چه زمانی حامیان غربی اسرائیل ترمز ماشین کودک‌کشی او را خواهند کشید. برای پاسخ باید دلیل حمایت‌های بی‌چون‌وچرای غربی‌ها از جنایات رژیم‌صهیونیستی را فهمید. به‌بیان‌دیگر، چطور اروپایی‌هایی که شعار حمایتشان از حقوق بشر گوش فلک را کر کرده اینک خودشان در برابر رویداد‌های امروز فلسطین کور شده‌اند؟

حزب‌الله در یک ماه گذشته چه کرد؟

در حالی که موضوع ورود حزب‌الله به نبرد با رژیم‌صهیونیستی مهم‌ترین سؤال این روز‌های منطقه بوده، باید گفت همان‌گونه که جناب سید حسن نصرالله تصریح کرد حزب‌الله طی این چند هفته گذشته از عملیات طوفان الاقصی بیکار ننشسته و اقدامات راهبردی و تاکتیکی مهمی را علیه رژیم اشغالگر قدس دنبال کرده و از ۱۶ مهر ۱۴۰۲، در یک عملیات چهار مرحله‌ای، ضربات فوق‌العاده مهمی را به توان نظامی و امنیتی رژیم وارد کرده که در خور بررسی است

آینده جنگ جمعیتی در سرزمین فلسطین

میزان شگفتی و اعجاب عملیات طوفان الاقصی در بامداد ۱۵ مهر تا حدی بود که با وجود گذشت دو هفته، هنوز صهیونیست‌ها در تحیر و دستپاچگی مانده‌اند و این را به خوبی می‌توان از نوع عمل آن‌ها فهمید. اما سؤال مهمی که وجود دارد آن است که در ادامه چه روی خواهد داد و آیا صهیونیست‌ها موفق خواهند شد ورق جنگ مغلوبه را برگردانند.

طوفانی که معادلات قدرت را تغییر داد

در همیــن یک هفته‌ای کــه از آغــــاز عملیات اعجاب‌انگیز «طوفان‌الاقصی» در سرزمین‌های اشغالی می‌گذرد، نشانه‌های بارزی از تغییر معادله قدرت در منازعه میان صهیونیست‌ها و مقاومت به چشم می‌خورد. برخی از این نشانه‌ها در سطحی رقیق‌تر در جنگ‌های قبلی میان مقاومت و اسرائیل دیده شده بود و برخی البته کاملاً بدیع و منحصربه‌فرد است، اما در مجموع قرائن و شرایط حاکی از آن است که مسئله فلسطین وارد دوران جدید و سرنوشت‌سازی شده است. 

تمرکز راهبردی بر مسئله فلسطین

یکی از مهم‌ترین پیامد‌های تحولات اخیر دیپلماتیک منطقه غرب آسیا را می‌توان در مسئله فلسطین مشاهده کرد. در پی ارتقای سطح تعامل میان جمهوری اسلامی ایران و برخی کشور‌های عربی منطقه نگرانی‌های عمده‌ای در سرزمین‌های اشغالی و در سطح راهبردی رژیم‌صهیونیستی پدید آمده است.

غلبه نرم‌افزاری با معماری جدید منطقه‌ای

بعد از اعلام توافق تهران و ریاض، شبهات زیادی در خصوص این توافق مطرح شد، از جمله اینکه چطور تا همین چند ماه پیش اختلافات عمیقی میان جمهوری اسلامی ایران و حکومت عربستان وجود داشت، پس چگونه ناگهان این اختلافات کناری نهاده شد و روابط به گرمی گرایید؟ برای پاسخ به این سؤال باید دید اختلافات میان ایران و تعدادی از کشور‌های منطقه از جمله عربستان سعودی از کجا نشئت می‌گیرد؟ آیا صرفاً گرایش‌های وهابی حاکم بر حجاز به اختلافات میان تهران و ریاض دامن زده است؟ پاسخ قطعاً منفی است، چون اولاً بسیاری از کشور‌هایی که از اساس مسلمان نیستند هم روابط خوبی با جمهوری اسلامی ایران دارند و ثانیاً در سیاست خارجی جمهوری اسلامی شیعه و سنی بودن ملاک اصلی حب و بغض نیست، چنانکه از گروه‌های سنی فلسطینی حمایت تمام‌عیاری می‌شود.

چرا درباره فلسطین ملاحظه نداریم

رهبر معظم انقلاب اسلامی در روز عید مبعث فرمودند: «امروز جمهوری اسلامی حرف دل مسلمانان مظلومِ فلسطین را صریح و علنی بیان می‌کند. ما ملاحظه هیچ‌کس را نمی‌کنیم، حقیقت را با صدای بلند بیان می‌کنیم: از ملت فلسطین حمایت می‌کنیم، دفاع می‌کنیم، می‌گوییم هم که دفاع می‌کنیم؛ به هر طریقی بتوانیم از ملت فلسطین دفاع می‌کنیم. همین موجب شده دشمنان متمرکز بشوند و ایران‌هراسی راه بیندازند و آن‌کسانی که خودشان هم موظف‌اند که لااقل به‌اندازه ما به فلسطین کمک کنند، با آن‌ها هم‌صدا بشوند در مورد ایران‌هراسی.» ممکن است این پرسش مطرح شود که چه ویژگی‌ای در قضیه فلسطین وجود دارد که موضع محکم و بی‌ملاحظه جمهوری اسلامی در آن را سبب شده است و چرا مثلاً در سایر مسائل سیاست بین‌الملل این‌گونه قاطع و تغییرناپذیر  موضع نمی‌گیریم؟

اگر ایران در سیطره پهلوی‌ها می‌ماند

هرچند در تاریخ از رخ‌داده‌ها سخن به میان می‌آید، اما بیایید یک‌بار هم که شده از فرض تحقق‌نایافته بگوییم. مثلاً اگر شاه مخلوع در ۲۶ دی‌ماه ۱۳۵۷ از ایران فرار نمی‌کرد یا کودتای ژنرال هایزر امریکایی ماجرای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را برای او تکرار می‌کرد و پیروزمندانه به ایران بازمی‌گشت چه می‌شد؟ طبیعی است که با وجود بیماری‌های متعدد و ناشناخته احتمال زنده‌ماندن شاه چیزی بیش از عمر واقعی‌اش زیاد نبود، اما درهرحال اگر فرضاً چنبره سلطنت خاندان پهلوی بر ایران ادامه می‌یافت، اکنون در چه وضعیتی بودیم. مهم‌ترین مبنای ما برای پاسخ به این پرسش نوع حکمرانی و روند‌های حاکم بر ایران دوره پهلوی، خصوصاً در ۱۵ سال پایانی آن است.