از ویژگی‌های بی‌بدیل انقلاب اسلامی، تکیه آن بر نیروی عظیم و دائماً در حال جوشش مردمی است، به‌گونه‌ای که سرمایه اجتماعی، چه در مقطع حدوث و چه در مرحله بقا، در نظام و انقلاب اسلامی بروز و ظهور داشته است. در این میان نمی‌توان تدبیر داهیانه امام راحل عظیم‌الشأن را در شکل‌گیری عنصر «بسیج» به‌عنوان جلوه نقش‌آفرینی مردم در حفظ و تعالی انقلاب اسلامی نادیده گرفت. 

 

هرچند در دهه اول عمر انقلاب اسلامی، ضرورت‌های زمانه سبب شده بود این عنصر بی‌همتا در حوزه دفاع مقدس منحصر شود، اما گذر زمان چندبعدی و جامع بودن این جریان انسانی را ثابت نمود. در آخرین هفته بسیج در عمر پربرکت حضرت امام و پس از پایان جنگ تحمیلی بود که برخی خام‌اندیشانه از پایان مأموریت بسیج و لزوم انحلال آن سخن به میان می‌آوردند. بااین‌حال حضرت روح‌الله در پیامی که به مناسبت هفته بسیج سال 1367 صادر کردند با تأکید بر اینکه کار و مأموریت بسیج به پایان نرسیده است و بسیج باید مثل گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد، فرمودند: «باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چراکه بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هسته‌های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد. شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب می‌توان اسلام را فاتح جهان نمود. شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاری‌های شماست. »

 

بدین‌ترتیب روشن شد که در دومین دهه از عمر انقلاب اسلامی، بسیج وارد حیطه جدیدی از مأموریت شده است که آن هم جهان اسلام یا به‌عبارتی عمق راهبردی جمهوری اسلامی ایران است. به بیان زیبای رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه‌ای، «ملت‌های مسلمان عمق استراتژیک نظام جمهوری اسلامی‌اند.» تأکید امام راحل عظیم‌الشأن روی شکل‌گیری هسته‌های مقاومت در تمامی جهان ازآن‌رو بود که شکل‌گیری بسیج تجربه گران‌قیمت و کارآمدی را در اختیار نظام جمهوری اسلامی ایران قرار داد که این تجربه می‌توانست در بیرون مرزهای جغرافیایی ایران اسلامی نیز پیش‌برنده گفتمان اسلام ناب محمدی (ص) و انقلاب اسلامی باشد. 

 

بستر موفقی که این تجربه در افق برون‌مرزی و جهانی روی آن مستقر شد، رابطه قلبی و ایمانی میان ملت مسلمان ایران و ملل مسلمان و مستضعف جهان بود. در سطح جهان اسلام و جهان مستضعفین، بسیج با مفهومی خاص عجین و هم‌راستا می‌شود که عبارت است از عمق راهبردی (Strategic depth). بر اساس الگوی راهبردی و تجربه سه دهه گذشته می‌توان گفت امتداد انقلاب اسلامی در بیرون مرزهای سرزمینی ایران، ظرفیت بی‌نظیری را رقم می‌زند که پیش‌برنده آرمان‌ها و اهداف اسلام ناب محمدی (ص) است. 

 

نیم‌نگاهی به تحولات منطقه غرب آسیا در چند دهه گذشته، ابعاد گوناگون کارآمدی این عمق راهبردی انقلاب اسلامی را آشکار می‌سازد. درست همان زمان که جریان ارتجاع وابسته به نظام سلطه به دنبال آشتی با غده سرطانی صهیونیسم در منطقه بود، گروه‌های کوچک مقاومت اسلامی با الهام‌گیری از گفتمان انقلاب اسلامی، مسیر پایداری و مبارزه اسلامی را برگزیدند و چنان به بالندگی رسیدند که در جنگ‌های متعدد، افسانه شکست‌ناپذیری رژیم اشغالگر قدس را بر باد دادند. 

 

تأثیر چنین روندی بر تحولات راهبردی منطقه تا حدی است که امروز از محوری به‌عنوان «محور مقاومت» یاد می‌شود که مناسبات و طراحی‌های سلطه‌گران استکباری و اذناب آن‌ها را بر هم می‌زند. اکنون، می‌توان گفت بسیج بار دیگر در میدان تحولات منطقه واردشده و بازیگر اصلی این صحنه است. جوانان مجاهد و شهادت‌طلب عراقی، لبنانی، سوری، پاکستانی، افغانستانی، یمنی و ... با الگوگیری از این یادگار امام راحل (ره) با کم‌ترین امکانات، اما با ایمان حداکثری به میدان آمده و ابتکار عمل را در دست گرفته‌اند.

 

اگر امروز فرهنگ شهادت‌طلبی در هر کوی و برزنی از عراق ساری و جاری است، نباید فراموش کرد که حشدالشعبی پیروز میدان مبارزه با تکفیر، بسیج مستضعفین را الگوی خود قرار داده است.  آنچه جوانان مدافع حرم را از اقصی‌نقاط جهان اسلام ‌ را برای دفاع از اسلام ناب در مقابل اسلام جعلی و امریکایی به شام کشانده است، «فرهنگ و تفکر بسیجی» است که از دوران دفاع مقدس برای ما به یادگار مانده است. 

اگر امروز مردم کشور ما، در کمال نشاط و آرامش پیروزی بر تروریسم تکفیری را جشن می‌گیرند، می‌دانند که امنیت امروزشان را مدیون جا‌نفشانی بسیج و بسیجی هستند و روش بسیجی است که تومار تکفیر و تروریسم را در منطقه در هم می‌پیچد، کما اینکه باید به انتظار روزی نشست که ریشه‌های فاسد صهیونیسم و سلطه مستکبران را بخشکاند.