امام و دهه نودیها
امام و دهه نودیها
اکنون ۳۳ سال از ارتحال امام خمینی (ره) میگذرد و شاید یکی از مهمترین پرسشهای پیشرو نسبت حرکت عمومی ما با اندیشه و گفتمان آن عزیز سفر کرده است. این پرسش از آن رو مهم است که حضرت امام (ره) نه صرفاً یک فرد یا چهره تأثیرگذار، بلکه حامل یک مکتب فکری تاریخساز و با گستره تأثیر جهانی است. شاید یکی از اصلیترین چالشهای نیروهای مؤمن به انقلاب با برخی مدعیان کهنهکار خط امام همین باشد که امام را صرفاً یک شخص ببینیم یا علاوه بر آن رهبری گفتمانساز؟ طبیعی است در هر دو فرض نتایج متفاوتی را باید انتظار کشید.
حال اگر فرض گفتمان محوری و مکتب بنیانی را در شناخت امام (ره) مفروض بدانیم، چگونه امام را به نسلهای جدید میتوان معرفی کرد و چگونه میتوان آنها را با این شخصیت بزرگ آشنا کرد؟ آیا صرف معرفی کوتاه و گزینشگرانه از زندگینامه امام میتواند مکتب ایشان را به نسلهای جدید منتقل کند؟ آیا تأکید افراطی بر نسبتهای خانوادگی میتواند اندیشه بنیادین امام را به قرن پانزدهم تسری دهد و اساساً کسانی که نسبت خانوادگی خود را محمل افتخار خود قرار دادهاند، تا چه حد در مشی و ممشای فردی و اجتماعی خود شبیه امام هستند که بتوانند مروج آن باشند؟
اکنون بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور را کسانی تشکیل میدهند که یا در دوره حیات پربرکت امام راحل در خردسالی بودهاند یا بعد از ارتحال امام به دنیا آمدهاند. طبیعی است که دهه شصتیها، هفتادیها، هشتادیها و نودیها کمتر امام را خصوصاً در حوزه گفتمانی و فکری درک کردهاند و برخی کسانی که وظیفه معرفی امام را به این نسلها داشتهاند، به دلیل دلمشغولیهای سیاسی یا غفلتها وظیفه خود را به نحو احسن در این خصوص انجام ندادهاند. اما آیا این کوتاهی، وظیفه را از دیگران ساقط میکند؟ هرگز.
معرفی امام به نسلهای جدید، مستلزم معرفی اندیشه و مکتب فکری امام و در یک کلام حرف نویی بود که امام (ره) به جهان عرضه کرد. این حرف نو که بازتولیدی از همان گفتمان ریشهدار اسلام ناب محمدی (ص) است را باید به زبانی که مورد پذیرش و توجه نسل جوان باشد، عرضه کرد. لازم نیست و نباید به نام امام از اصول امام تنازل کرد یا اقداماتی انجام داد که در تعارض اساسی با مکتب ایشان است. تجربه سرود «سلام فرمانده» که روحی جدید در کالبد فرهنگی- اجتماعی کشور دمیده الگوی مناسبی برای ماست. این سرود هرچند مستقیماً به نام مبارک امام راحل تصریح نکرده است، اما دقیقاً همان حرف نویی را که امام برای آن خون دل خورد تا جهان را برای آن بیدار کند به نسل جدید و خصوصاً دهه نودیها عرضه میکند.
زبان هنر و بهرهگیری از جذابیتهای رسانهای محمل مناسبی برای انتقال معارف مکتب امام به نسلهای جدید است و باید انبوهی از تولیدات فاخر فرهنگی و هنری در قالبهای گوناگون مبتنی بر اندیشهها و آرمانهای ترسیم شده امام که در صحیفه امام در دسترس است تهیه شود و در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. در کنار اینها از دورههای آموزشی مطالعاتی صحیفهخوانی برای نوجوانان و جوانان با تمرکز بر مهمترین بیانات و پیامهای حضرت امام خمینی (ره) نباید غافل شد. اگر پویش «امامشناسی» به راه افتد، جاری و ساری بودن مکتب امام را در سطح جامعه به چشم میتوان مشاهده نمود؛ انشاءالله.
همین مطلب: