این روزها رسانه‌ها اظهاراتی را از برخی سخنرانی‌های رئیس‌جمهور نقل می‌کنند که نشان می‌دهد هنوز حال و  هوای روزهای انتخابات برای پاستورنشینان پایان نیافته است. اگر بخواهیم در چند عبارت کوتاه این اظهارات را تحلیل کنیم، عبارت است از: قطب‌بندی با دیگر ارکان نظام، مقصر دانستن بخش‌های دیگر و مشغول‌سازی و دادن آدرس‌های واهی به جامعه. طرح برخی موارد از این‌دست در کوران رقابت‌های انتخابات نیز خلاف مصالح نظام بود، چه برسد به اینکه این ماجرای تلخ در دوران پساانتخابات ادامه یابد! اینکه چرا با گذشت بیش از یک ماه از انتخابات هنوز هم، چنین جملاتی شنیده می‌شود جای تأمل بسیار دارد.

یک: 22 خرداد 1388، انتخابات ریاست جمهوری دهم با بالاترین نصاب مشارکت برگزار گردید که طی آن از حدود 40 میلیون شرکت کننده، رئیس‌جمهور با رأیی نزدیک به 25 میلیون نفر برگزیده شد. اما از شش ماه قبل از انتخابات جریان منتقد دولت مستقر زمزمه‌های بروز تقلب در انتخابات را مطرح کرده بود و در روزهای اوج تبلیغات انتخاباتی هنگامی که هواداران موسوی در خیابان‌های تهران فریاد می‌زدند «اگر تقلب شود، ایران قیامت می‌شود» به راحتی می‌شد حس کرد که در گفتمان تبلیغاتی این جریان «تقلب هراسی» بیش از هر چیز پررنگ است.

اظهارات اخیر آیت‌الله جنتی، دبیر شورای نگهبان و رئیس هیئت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری مبنی بر بروز تخلفات مالی و سیاسی چشمگیر در انتخابات که بسیاری از این تخلفات از سوی مجریان قانون و مسئولان دولتی رخ داد، بار دیگر پرونده تلخ تخلفات انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم را گشود. رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه‌ای بارها بر این نکته مهم تأکید کرده‌اند که رأی مردم «حق‌الناس» است و مسئولان انتخابات باید در پاسداشت این حق مردم نهایت سعی و کوشش خود را بنمایند. دو روز پیش از برگزاری انتخابات نیز معظم‌له بار دیگر هشدار داده بودند: «به همان دستگاه‌هایی که مورد اعتمادند تأکید می‌کنم و سفارش می‌کنم که مراقب باشند آرای مردم، مأمون باشد، امانت آن حفظ بشود.»

انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم، به پایان رسید و با مشخص شدن نامزد پیروز، فصل رقابت‌ها به دوره آماده‌سازی برای شروع کار دولت آتی تبدیل شد. هرچند مدت زیادی از برگزاری انتخابات نگذشته و به دلیل فشردگی رقابت ها، جای تحلیل بسیاری در این باب هست، اما در ادامه تلاش خواهد شد به اجمال به چند نکته کلیدی در این موضوع اشاره شود

مناظره سوم انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری در حالی برگزار شد که مسیر این مناظره عملاً از پاسخ به پرسش‌های مهمی که در ذهن افکار عمومی بود، فاصله گرفت. عنوان مناظره «اقتصاد» اعلام‌شده بود و بر اساس پیمایش‌های اجتماعی مهم‌ترین مطالبات و مسائل جامعه در حول همین موضوعات دور می‌زند، بنابراین میلیون‌ها بیننده پای گیرنده‌های تلویزیونی خود، منتظر شنیدن پاسخ نامزدها به سؤالات مهم خود بودند. سؤالاتی از قبیل آنکه در طول چهار سال گذشته چه اتفاقات اقتصادی در کشور افتاده و کارنامه دولت فعلی در این حوزه چیست؟ وعده‌هایی که برای حل مشکل بیکاری، رونق و نجات اقتصاد در چهار سال پیش داده شد، به کجا رسید؟ نامزدها برای حل مشکل اشتغال جوانان، خصوصاً تحصیل‌کرده‌ها چه قولی به مردم می‌دهند؟ برای عبور واقعی از رکود چه وعده‌ای خواهند داد؟ در مورد یارانه چه خواهند کرد؟ و ...

مناظره دوم انتخاباتی میان نامزدهای ریاست جمهوری دوازدهم در حالی برگزار شد که ارزیابی‌ها نشانگر آن است که این مناظره در انتخاب نهایی مردم، تأثیری تعیین‌کننده داشته است. هنگامی‌که موضوعات «فرهنگی» و «سیاسی» به‌عنوان موضوع بحث جلسه دوم مناظره اعلام شد، بسیاری پیش‌بینی می‌کردند با توجه به رویکردها و علاقه‌مندی‌های دولتمردان یازدهم، فضای عمومی این مناظره به سود نامزدهای این طیف رقم خورده و باعث تقویت موقعیت آنها در کارزار انتخاباتی شود، خصوصاً آنکه در مناظره پیشین که با محوریت مسائل اجتماعی انجام پذیرفت، منتقدان دولت دست برتری یافته بودند. با این حال فضای مناظره به‌گونه‌ای رقم خورد که عملاً مطابق مطلوب جریان حامی دولت مستقر پیش نرفت و پیش‌بینی یادشده تحقق نیافت. به نظر می‌رسد نامزدهای جریان دولت با چند چالش جدی در این مناظره مواجه شدند

دکتر حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور که بسیاری او را از چهره‌های اصلی ستاد انتخاباتی روحانی می‌دانند، پس از ثبت‌نام روحانی در انتخابات دوازدهم، از گفتمان انتخاباتی او رونمایی کرد. او در یادداشت اخیر خود در شبکه‌های اجتماعی از «آزادی»، «امنیت»، «آرامش» و «پیشرفت» به عنوان چهار ستون گفتمان روحانی در انتخابات 96 یاد می‌کند. هرچند برای فهم بیشتر مقصود طراحان گفتمان انتخاباتی روحانی از چهار واژه فوق باید صبر کرد تا تبیین‌های تفصیلی این مفاهیم در ادبیات و تبلیغات نامزد این جریان بروز یابد، اما با تأملی کوتاه بر پیشینه و نسبت‌شناسی رابطه میان جریان موسوم به اعتدال‌گرا و این کلیدواژگان اساسی، می‌توان نکاتی را مورد اشاره قرار داد. در ادامه خواهیم کوشید در ذیل هر یک از این واژگان به بررسی نگاه واقعی جریان مذکور بپردازیم.