نیرویی برای بسط عمق راهبردی
دوشنبه, ۱۶ دی ۱۳۹۸، ۱۱:۰۴ ق.ظ
نیرویی برای بسط عمق راهبردی
رهبر معظم انقلاب اسلامی، در پی عروج شهید عالیمقام سردار پرافتخار حاج قاسم سلیمانی (رضوانالله علیه)، فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به سردار سرتیپ پاسدار اسماعیل قاآنی سپرده و تأکید کردند: «برنامه آن نیرو عیناً همان برنامه دوران فرماندهی شهید سلیمانی است.»، اما برنامه و مأموریت نیروی قدس چه بود که بهفرمان فرمانده معظم کل قوا امتداد پیدا خواهد کرد؟
مطابق اصل سوم قانون اساسی، معیارهای اسلام، تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان و حمایت بیدریغ از مستضعفان جهان بهعنوان چارچوب سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تعیینشده و همچنین اصل یکصد و پنجاه و چهارم این قانون تصریح میکند: «جمهوری اسلامی ایران از مبارزه حقطلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت میکند.»
نگاه بینالمللی و فراتر از جغرافیای محدود، از ویژگیهای اصیل انقلاب اسلامی و گفتمان آن بود و بر همین اساس بود که پیام انقلاب از روزهای نخست پیروزی مرزهای جغرافیایی را درنوردید. حضرت امام راحل (ره) در پیام پذیرش قطعنامه در سال ۱۳۶۷ تأکید نمودند: «من بهصراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران با تمام وجود برای احیای هویت اسلامی مسلمانان در سراسر جهان سرمایهگذاری میکند و دلیلی هم ندارد که مسلمانان جهان را به پیروی از اصول تصاحب قدرت در جهان دعوت نکند و جلوی جاهطلبی و فزونطلبی صاحبان قدرت و پول و فریب را نگیرد. ما باید برای پیشبرد اهداف و منافع ملت محروم ایران برنامهریزی کنیم. ما باید در ارتباط با مردم جهان و رسیدگی به مشکلات و مسائل مسلمانان و حمایت از مبارزان و گرسنگان و محرومان با تمام وجود تلاش نماییم؛ و این را باید از اصول سیاست خارجی خود بدانیم. ما اعلام میکنیم که جمهوری اسلامی ایران برای همیشه حامی و پناهگاه مسلمانان آزاده جهان است و کشور ایران بهعنوان یک دژ نظامی و آسیبناپذیر نیاز سربازان اسلام را تأمین و آنان را به مبانی عقیدتی و تربیتی اسلام و همچنین به اصول و روشهای مبارزه علیه نظامهای کفر و شرک آشنا میسازد.»
این هدفگذاری حدود یک سال بعد در چارچوب مأموریتی سپاه تبلور یافت و با تأسیس نیروی قدس در سپاه بهعنوان یکی از نیروهای پنجگانه آن سازمان رزم، این مأموریت متولی مشخصی پیدا کرد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در آبان سال ۶۸ در مراسم دوره فرماندهی و ستاد دانشگاه امام حسین (ع) این مأموریت را چنین تبیین کردند: «مأموریت سوم، همان چیزی است که امروز سپاه پاسداران در قالب سپاه قدس یا نیروی قدس، از آن یاد میکند و امام بزرگوارمان تشکیل هستههای مردمی حزبالله در سراسر جهان را یکی از آرزوهای خود و یکی از دستورهای کار آینده انقلاب اسلامی در سطح جهان قرار دادند. بیشک، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در این مورد مأموریتی خواهد داشت. ما نمیگوییم بهجایی لشکرکشی میکنیم و در امور دیگران دخالت خواهیم کرد؛ اما میگوییم که نیروی نظامی منظم انقلابی مجرب در اولین کشوری که با انقلاب اسلامی پدید آمده است، یقیناً در قبال هستههای مسلح حزبالله در سراسر جهان خالی از مسئولیت نیست. کیفیت این مسئولیت، بایستی بهتناسب و مقتضیات روشن بشود.» در این چارچوب، الگویی جهت بسط گفتمان انقلاب اسلامی در فراتر از جغرافیای ایران اسلامی دنبال شد که بعدها با این عنوان نامگذاری شد: عمق راهبردی (Strategic depth). اکنون بر اساس الگوی راهبردی و تجربه سه دهه گذشته میتوان گفت: امتداد انقلاب اسلامی در بیرون مرزهای سرزمینی ایران، ظرفیت بینظیری را رقم میزند که پیشبرنده آرمانها و اهداف اسلام ناب محمدی (ص) است. نیمنگاهی به تحولات منطقه غرب آسیا در چند دهه گذشته، ابعاد گوناگون کارآمدی این عمق راهبردی انقلاب اسلامی را آشکار میسازد. درست همان زمان که جریان ارتجاع وابسته به نظام سلطه به دنبال آشتی با غده سرطانی صهیونیسم در منطقه بود، گروههای کوچک مقاومت اسلامی با الهامگیری از گفتمان انقلاب اسلامی، مسیر پایداری و مبارزه اسلامی را برگزیدند و چنان به بالندگی رسیدند که در جنگهای متعدد، افسانه شکستناپذیری رژیم اشغالگر قدس را بر باد دادند. تأثیر چنین روندی بر تحولات راهبردی منطقه تا حدی است که امروز از محوری بهعنوان «محور مقاومت» یاد میشود که مناسبات و طراحیهای سلطهگران استکباری و اذناب آنها را بر هم میزند. همچنین در نبرد با تروریسم تکفیری محور مقاومت با فرماندهی شهید سلیمانی فرمانده غیور نیروی قدس و حضور گروههای مقاومت مردمی منطقه، بار دیگر کارآمدی این عمق راهبردی ثابت شد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر فرماندهان سپاه تأکید فرمودند: «این نگاه وسیع جغرافیای مقاومت را از دست ندهید؛ این نگاه فرامرزی را از دست ندهید. قناعت نکنیم به منطقه خودمان: ما غُزِی قَومٌ قَطُّ فی عُقرِ دارِهِم اِلّا ذَلّوا؛ این حدیث از معصوم (علیه السّلام) است که آنکسانی که در خانه نشستند تا به آنها حمله بشود دچار ذلّت شدند. اینجوری نباشد که یک چهاردیواری را انتخاب کنیم و دیگر کارمان به این نباشد که پشت این دیوار چه کسی است، چه تهدیدی وجود دارد. این نگاه وسیع فرامرزی، این امتداد عمق راهبردی گاهی اوقات از واجبترین واجبات کشور هم لازمتر است که مورد توجه قرار بگیرد... این نگاه به این منطقه وسیع جغرافیایی که جزو وظایف و جزو مسئولیتهای سپاه است، نگذارید در داخل سپاه تضعیف بشود.»
اکنون سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی، دیگر در میان ما نیست و سنگر مبارزه خود را به مجاهدی دیگر از نسل جهاد و شهادت سپرده است. اما اینک قاسم سلیمانیها تکثیر شدهاند. جوانان مجاهد و شهادتطلب عراقی، لبنانی، سوری، پاکستانی، افغانستانی، یمنی و ... با الگوگیری از این یادگار امام راحل (ره) با کمترین امکانات، اما با ایمان حداکثری به میدان آمده و ابتکار عمل را در دست گرفتهاند. اینک میدان عمل مقاومت فراتر از انتقامجویی صرف از جنایتکاران امریکایی است.
رهبر معظم انقلاب سال گذشته، بر ترویج و تبیین «نظریه مقاومت» تأکید کردند. در مقابل سلطهپذیری، سازشپذیری و تسلیم معنا و مفهوم مییابد. توصیه راهبردی معظمله ترویج این نظریه بهصورت نظری و عملی است، بهگونهای که به چارچوبی برای «گفتمانسازی»، «شبکهسازی» و «جریانسازی» مقاومت در برابر نظام سلطه نهتنها در جغرافیای ایران اسلامی، بلکه در قلمرو حضور همه ملتهای آزاده جهان تبدیل شود. بهنظر میرسد در صورت جهاد جوانان انقلابی میتوان شاهد ظهور جریان جهانی مردمی مقاومت در سراسر گیتی بود که منافع سلطه گران در تمام این کره خاکی به مخاطره افکنده و معادلات بینالمللی را به سود مستضعفین تغییر دهند.
همین مطلب: